ยาคุมกำเนิด อย่ากินพร่ำเพรื่อ

มหัศจรรย์เสียเหลือเกิน เมื่อยาคุมกำเนิดไม่ได้กินป้องกันตั้งครรภ์เพียงอย่างเดียว แต่พูดกันปากต่อปากกินบำรุงผิวพรรณ เพิ่มอึ๋ม ลดสิว ได้ยินอย่างนี้เป็นใครก็ลอง

นพ.มานพชัย ธรรมคันโธ ภาควิชาสูติศาสตร์-นรีเวชวิทยา คณะแพทยศาสตร์ ศิริราชพยาบาล ยอมรับว่า ผู้หญิงทุกวันนี้นิยมกินยาคุมกำเนิดชนิดเม็ดกันมากขึ้นกว่าเมื่อก่อน ไม่ใช่กินเพราะคุมกำเนิดอย่างที่ผ่านมาแล้ว แต่ต้องการผลพลอยได้จากยาคุมในอีกมุมหนึ่งที่ทำให้ขนาดหน้าอกเพิ่มขึ้น สิวน้อยลง

“การกินยาคุมกำเนิดชนิดเม็ด เพื่อรักษาสิว เพิ่มขนาดหน้าอกให้ใหญ่กว่าปกติ เป็นวิธีที่ไม่ถูกต้อง เพราะหากเลือกยาไม่สัมพันธ์กับฮอร์โมนในร่างกาย ผลที่ตามมาอาจเป็นผลข้างเคียงจากยา และยังสิ้นเปลืองเงินโดยใช่เหตุ ทางที่ดีควรปรึกษาแพทย์เฉพาะทาง หรือเฉพาะจุดที่ร่างกายมีปัญหาจะดีกว่า” สูติศาสตร์-นรีเวชวิทยา ศิริราชพยาบาล กล่าว

สิ่งสำคัญที่ควรคำนึงในการพิจารณาเลือกซื้อยาคุมกำเนิดชนิดเม็ดคือ จุดประสงค์ของยา ซึ่งเหมาะสำหรับการป้องกันการตั้งครรภ์ในระยะเวลา 5-10 ปี เนื่องจากเป็นวิธีที่ง่าย สะดวก แต่ผู้กินต้องเสียเงินประจำทุกเดือน และต้องรับผิดชอบต่อตัวเองในการกินต่อเนื่องในเวลาใกล้เคียงกันทุกวัน

ในยาคุมกำเนิดชนิดเม็ดโดยทั่วไปจะประกอบด้วยฮอร์โมนสังเคราะห์ 2 ชนิด คือเอสโตรเจนและโปรเจสโตเจน ออกฤทธิ์คล้ายกับฮอร์โมนที่มีอยู่ตามธรรมชาติในร่างกาย เพื่อที่จะป้องกันการตั้งครรภ์ คนที่ต้องการคุมกำเนิดด้วยยาคุมควรปรึกษาแพทย์ก่อน

การสังเกตว่ายาคุมที่กินอยู่มีผลข้างเคียงหรือไม่ สามารถตรวจสอบได้ด้วยตัวเอง เช่น น้ำหนักตัวหลังจากกินยาคุมเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วหรือไม่ มีอาการปวดศีรษะ หรือไมเกรน คลื่นไส้อาเจียน เจ็บตึงคัดเต้านม หน้าเป็นฝ้าในระยะ 2-3 เดือนแรกของการกินยา หรือมีอาการต่อเนื่องหรือไม่ และหากพบอาการดังกล่าวควรพบแพทย์เฉพาะทางเพื่อขอคำแนะนำในการกินที่ถูกต้อง

สมัยก่อน ยาเม็ดคุมกำเนิดจะมีขนาดฮอร์โมนเอสโตรเจนสูงถึง 150 ไมโครกรัม ซึ่งถือว่าสูงมาก ทำให้เกิดอาการข้างเคียงได้ง่าย นพ.มานพชัย แนะนำว่า วิธีเลือกซื้อยาเม็ดคุมกำเนิดที่ปลอดภัย ควรพิจารณายาคุมกำเนิดชนิดที่มีฮอร์โมนเอสโตรเจนในปริมาณต่ำเป็นอันดับแรก เพราะจะมีส่วนช่วยลดอาการข้างเคียงที่เกิดขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งเรื่องน้ำหนักตัวหลังการกินยาต่อเนื่อง 2-3 เดือน

สำหรับคนที่แพ้ฮอร์โมนเอสโตรเจน และมีอาการน้ำหนักเพิ่มมากจนผิดปกติ ควรรีบพบแพทย์เพื่อขอรับคำแนะนำเช่นกัน เพื่อสามารถพิจารณาเลือกกินยาคุมชนิดเม็ดแบบอื่น ที่สอดรับกับฮอร์โมนของร่างกาย เนื่องจากปัจจุบันมียาเม็ดคุมกำเนิดวางจำหน่ายในตลาดมากมายให้เลือก

ยาคุมกำเนิดชนิดเม็ดมี 3 ชนิดได้แก่ ชนิดฮอร์โมนรวม ชนิดฮอร์โมนเดี่ยว หรือชนิดไร้เอสโตรเจน และยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดฉุกเฉิน โดยยาคุมชนิดเม็ดแบบไร้ฮอร์โมนเอสโตรเจน เหมาะสำหรับคนที่แพ้ฮอร์โมนเอสโตรเจน ลดอาการข้างเคียง เช่น น้ำหนักตัวเพิ่ม อาการบวมน้ำ ไม่ตึงคัดเต้านม หน้าเป็นฝ้า รวมถึงลดการปวดศีรษะ แต่อาจมีราคาแพงกว่ายาคุมทั่วไป

การกินยาเม็ดคุมกำเนิดที่เหมาะกับร่างกาย ไม่เพียงลดอาการข้างเคียงดังที่กล่าวมาแล้ว แต่ในระยะยาว มีผลงานวิจัยบ่งชี้อีกว่า มีประสิทธิภาพช่วยเรื่องรอบเดือนให้มาสม่ำเสมอ ลดอาการปวดประจำเดือน และประจำเดือนมามาก โรคโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็ก และลดอาการเครียดก่อนมีประจำเดือนได้ รวมถึงลดอาการก่อนวัยหมดประจำเดือน

การกินยาคุมยังช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดโรคมะเร็งรังไข่ มะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูก และมะเร็งลำไส้ ลดความเสี่ยงต่อการเป็นโรคกระดูกพรุน ก้อนเนื้องอกที่เต้านมและรังไข่ชนิดไม่ร้ายแรง การอักเสบในอุ้งเชิงกรานและการตั้งครรภ์นอกมดลูกอีกด้วย

สำหรับยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดฉุกเฉิน ผศ.นพ.มานพชัย ให้ความรู้ว่ามีประสิทธิภาพคุมกำเนิดเพียง 70% ส่งผลให้ประจำเดือนมาผิดปกติ และอาจมีประจำเดือนแบบกะปิดกะปอยหลายเดือนต่อเนื่อง
สำหรับการมีเพศสัมพันธ์ของวัยรุ่นควรเลือกกินยาเม็ดคุมกำเนิดแบบปกติจะดีกว่าเพื่อสุขภาพที่ดีในระยะยาว
“การคุมกำเนิดทุกรูปแบบ ไม่ว่าจะเป็นยากินแบบที่เป็นฮอร์โมน ยาฝัง ไม่ได้ป้องกันเรื่องกามโรค หรือโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ หากหลีกเลี่ยงไม่ได้ควรหาวิธีการป้องกันอย่างอื่นร่วมด้วย เช่น ถุงยางอนามัย”สูติศาสตร์-นรีเวชวิทยา ศิริราชพยาบาล กล่าว

อีกกลุ่มหนึ่งที่ต้องพูดถึงคือ สาวประเภทสองที่หันมานิยมกินยาคุม เพื่อเสริมอึ๋ม แพทย์จากศิริราชพยาบาล กล่าวเตือนพร้อมอธิบายว่า ไม่สมควรกินเช่นกัน เพราะการที่หน้าอกใหญ่ขึ้น เป็นอาการของเซลล์ที่หน้าอกมีการบวมน้ำ เหมือนมีฟองน้ำที่มีน้ำอัดอยู่เยอะๆ

ปัจจุบัน แม้ยังไม่มีงานวิจัยที่บ่งชี้ว่ามีผลข้างเคียงอย่างใดต่อสาวประเภทสอง แต่ที่น่ากลัวคือ คนที่กินในปริมาณมาก เช้า กลางวัน เย็น อาจส่งผลให้ตับทำงานหนักจนเกิดภาวะตับวายได้

ข้อมูลจาก กานต์ดา บุญเถื่อน
http://www.bangkokbiznews.com